به نقل از «نماینده»

کنترل نرخ ارز با سیاست‌های قدیمی شدنی نیست/ سرکوب ارزی غلط است

تاریخ انتشار: ۷ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۰۵۵۵۲

به گزارش «نماینده»، غلامرضا مرحبا درباره علت عدم تأثیر سیاست‌های دولت برای کنترل بازار ارز، اظهار داشت: کارآمدی سیاست‌ها را از تأثیر آن‌ها در بازار باید بسنجیم. اگر چه تغییراتی در بانک مرکزی رخ داده و سیاست‌های جدیدی در حال اجرا است، اما به نظر می‌رسد در اجرای برخی از این سیاست‌ها یا خوب اقدام نشده یا این سیاست‌ها ناقص اجرا شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ضمن اینکه فاصله جدی بین بخش دولتی و بخش خصوصی ما در بازار ارز وجود دارد و مفاهمه و درکی بین این دو بخش وجود ندارد که این موضوع هم در التهابات بازار ارز بی‌تاثیر نیست.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: آزاد کردن منابع ارزی ما در خارج از کشور، پایدار کردن منابع ارزی، مدیریت تقاضا برای ارز و واقعی کردن تقاضای ارز بسیار مهم است و برای هر کدام از این موارد بانک مرکزی باید سیاست‌هایی را در نظر گیرد. متأسفانه بانک مرکزی برخی از سیاست‌های قدیمی و پیشین را که در سال ۹۷ اجرا شد، باز هم اجرا می‌کند که طبیعی است این سیاست‌ها نتایج مشابه سابق را به دنبال خواهد داشت.

وی ادامه داد: سرکوب نرخ ارز یا ارز تک نرخی در گذشته جواب نداد و ما یک بار از دست ارز ۴۲۰۰ تومانی رها شدیم و حالا اگر باز هم یک ارز تک نرخی یا سیاستی اینچنینی را در نظر بگیریم، درست نیست و منابع ارزی کشور را تلف می‌کند. تعیین نرخ ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی و مواردی مشابه این ادامه همان کارهای قبل است که در گذشته جواب نداده است. البته موضوع ارز بسیار پیچیده است و عوامل انتظاری هم بر بازار ارز بسیار مؤثر است. در کشور و بازار ارزی ما بیشتر از عوامل پایه‌ای که در علم اقتصاد برای کنترل بازار ارز توصیه شده است، عوامل انتظاری تأثیر دارند.

برخورد دستگاه‌های امنیتی با مخلان بازار ارز

نماینده مردم آستارا در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: سامانه‌ها و سایت‌های زیادی در زمینه ارز در کشورمان وجود دارد که حتی در روزهای تعطیل هم قیمت گذاری می‌کنند، بدون آنکه به صورت واقعی معامله‌ای در این سامانه‌ها یا سایت‌ها انجام شده باشد. این اقدامات بازار ارز را ملتهب می‌کند که البته بر آن‌ها نظارت می‌شود و دستگاه‌های امنیتی کشور برخوردهایی با آنان انجام دادند و این برخوردها ادامه خواهد داشت. حتی برخی از اتباع بیگانه هم در به هم ریختن بازار ارز ما دخیل هستند. عده‌ای از این افراد در داخل کشور و برخی هم در خارج از کشور هستند. گروه‌هایی درباره ارز در برخی از پیام‌رسان‌ها وجود دارد که صدها هزار نفر عضو دارند و در این پیام‌رسان‌ها قمار با نرخ ارز اتفاق می‌افتد و روی ارز قیمت گذاری غیر واقعی انجام می‌دهند. برخی از افرادی که بازار ارز را در یکسری از سامانه‌ها و پیام‌رسان‌ها بهم می‌زنند، از خارج از کشور هدایت می‌شوند.

مرحبا گفت: البته باید بپذیریم که به علت تحریم‌ها ساز و کار مبادله ارزی ما با مشتریانمان ساده نیست؛ یعنی بازرگانی که کالایی را صادر می‌کند و می‌خواهد ارز خود را بازگرداند یا بازرگانی که می‌خواهد ارز ببرد و واردات انجام دهد، به دلیل تحریم نمی‌تواند این کار را به سادگی انجام دهد. برخی افراد با استفاده از رمز ارزها بازار ارز را به هم می‌ریزند، اما مسئله مهم این است که قیمت ارز فعلی متناسب با واقعیت‌ها و توان اقتصادی ما نیست و غیرواقعی است.

وی تاکید کرد: نمایندگان مجلس به نیابت از مردم از مسئولان اجرایی به علت گرانی‌ها و تلاطمات بازار ارز گله و تاکید کردند که باید بازار ارز مدیریت شود. راه‌های خوبی برای مدیریت بازار ارز وجود دارد و این موضوع امکان‌پذیر است اما باید حتماً از راه‌های علمی و افراد دانشمند و با تجربه استفاده کنیم. اظهارنظرهای غیرتخصصی درباره بازار ارز صحیح نیست و بازار را ملتهب می‌کند و فقط افراد ذیربط باید در این زمینه اظهارنظر کنند.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: بانک مرکزی باید به نحوی عمل کند که بتواند تمام بازار ارز در کشور یعنی در بخش دولتی، بخش خصوصی و بازار غیر رسمی را با سیاست‌های خود تحت تأثیر قرار دهد و کنترل کند. ما حتی قاچاق ارز هم داریم، علاوه بر این برخی از افراد ارز را به عنوان یک کالای سرمایه‌ای در منازل و صندوق‌های خود نگه می‌دارند و بخش بزرگی از اسکناس‌های ما از چرخه مبادله خارج می‌شود. بانک مرکزی باید همه این بخش‌ها را تحت کنترل خود درآورد تا نرخ ارز از التهاب خارج شود.

منبع: نماینده

کلیدواژه: عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نرخ ارز نماینده بانک مرکزی بازار ارز سیاست ها نرخ ارز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت namayande.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «نماینده» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۰۵۵۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«قرارداد سلف ارزی» چگونه به ثبات بازار ارز کمک می‌کند؟

امتداد - قرارداد سلف ارزی به رفع ناترازی‌های مقطعی و ثبات‌بخشی در بازار ارز کمک می‌کند و بانک مرکزی قصد استفاده از این ابزار را دارد.

به گزارش پایگاه خبری امتداد ، بازار ارز در اقتصاد ایران از منظر معاملات ارزی مرتبط با تجارت در برخی بازه‌های زمانی با فزونی عرضه بر تقاضا و ثبات در نرخ ارز و در بازه‌های دیگری با فزونی تقاضا بر عرضه و نوسان در نرخ ارز مواجه است. قرارداد‌های سلف ارزی از جمله ابزار‌های مشتقه است که در رفع این ناترازی‌های مقطعی و ثبات‌بخشی به بازار ارز کمک‌کننده است. بانک مرکزی می‌تواند با راه‌اندازی این ابزار به‌صورت پیش‌فروش ارز مازاد در دوره ثبات به متقاضیان ارز در دوره تلاطم و انباشت تقاضا، ریسک نوسان نرخ ارز را برای واردکنندگان کاهش دهد و از سرریز تقاضای ارز برای واردات به بازار غیررسمی و نوسان نرخ این بازار جلوگیری نماید.

یکی از مهم‌ترین وعده‌هایی که به طور مکرر از سوی رئیس‌کل بانک مرکزی مطرح شده و مورد تأکید قرار گرفته، ایجاد بازار ابزار‌های مشتقه ارزی به منظور مدیریت بازار ارز بوده است. تصمیمی که در صورت عملیاتی شدن، تأثیر بسزایی در ایجاد ثبات در بازار ارز خواهد داشت. راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران در اسفندماه ۱۴۰۱ نیز یک گام مهم برای فراهم‌سازی بستر‌های معامله مشتقات ارزی بود. یکی از مهم‌ترین ابزار‌های مشتقه ارزی، قرارداد سلف ارزی است؛ ابزاری که در صورت راه‌اندازی و رواج آن در بازار، می‌تواند به کاهش ریسک مبادلات ارزی تجار و فعالان اقتصادی کمک نماید. در این یادداشت به بررسی نحوه تأثیر این ابزار مهم در ایجاد ثبات در بازار ارز پرداخته خواهد شد.

 

قرارداد سلف چیست و چگونه کار می‌کند؟

قرارداد سلف در معنای حقوقی شامل معامله‌ای است که بهای کالای مورد معامله قبل از تحویل کالا توسط خریدار به فروشنده پرداخت می‌شود. [۱]طبق این قرارداد، فروشنده در زمان انعقاد قرارداد متعهد می‌شود یک کالا را با قیمت مشخصی در زمان معین در آینده به خریدار تحویل دهد. مبلغ و قیمت در زمان عقد قرارداد مشخص و توسط خریدار به فروشنده پرداخت می‌شود. [۲]بنابراین معاملات سلف به نوعی پیش‌فروش یک کالا به قیمت معین در زمان مشخص و تحویل آن در آینده است.

مهم‌ترین اثر این معامله، کاهش ریسک تغییر قیمت کالا در آینده و ایجاد اطمینان در خریدار بابت تأمین کالا با قیمت مناسب است. در این معامله، خریدار می‌تواند با پرداخت وجه کالا به قیمت توافق شده در زمان انعقاد قرارداد، از ریسک افزایش قیمت کالا در زمان تحویل آن مصون باشد. این ویژگی مهم موجب می‌شود قرارداد سلف در بازار‌هایی که ریسک نوسان نرخ در آن‌ها بالاست – به‌ویژه بازار دارایی‌ها- رواج بیشتری داشته باشد و تجار و فعالان اقتصادی تمایل بیشتری نسبت به استفاده از این ابزار نشان دهند.

مختصات زمانی معاملات تجار در بازار ارز ایران

برای اینکه کاربرد معاملات سلف مشخص شود، لازم است تحلیلی از مقاطع زمانی معاملات تجار در بازار ارز ایران ارائه داده شود. معاملات ارزی مرتبط با تجارت در مقاطع زمانی مختلف در طول سال، از نظر حجم و میزان عرضه و تقاضا متفاوت است:

در برخی از ایام سال و به طور خاص شش‌ماهه دوم که در مقاطع خاص، انباشت تقاضای ارز برای ثبت سفارش واردات و برخی نیاز‌های شرکتی وجود دارد، بازار ارز با مازاد تقاضا مواجه است و این موضوع موجب سرریز بخشی از نیاز‌های ارزی به بازار غیررسمی و افزایش و نوسان نرخ ارز در این بازار می‌شود (مانند بازه آذر تا بهمن).

در برخی دیگر از ایام سال و به طور خاص شش‌ماهه اول که موج تقاضای وارداتی انباشت شده در پایان سال قبل فروکش کرده است، بازار ارز عموماً با مازاد عرضه ارز‌های صادراتی مواجه است و به همین دلیل، نرخ ارز در این ایام دارای ثبات نسبی است (مانند بازه اردیبهشت تا مرداد).

اما علاوه بر میزان تقاضایی که در زمان خود در بازار وجود دارد، انتظارات تجار و فعالان اقتصادی نیز بر این زمان‌بندی مؤثر است. بخشی از تجّاری که در شش‌ماهه دوم تقاضای ارز دارند و نسبت به وضعیت نرخ ارز در آن بازه دچار نااطمینانی هستند، چند ماه پیش از ثبت سفارش و زمان نیاز خود اقدام به خرید ارز از بازار غیررسمی می‌کنند. این مسئله موجب می‌شود بازار غیررسمی ارز حتی پیش از زمان اصلی ثبت سفارش واردات با تراکم تقاضا و تلاطم روبرو شود.

کاربرد معاملات سلف ارزی در ایجاد ثبات در بازار ارز

با توجه به مختصات زمانی معاملات ارزی مرتبط با تجارت، قرارداد سلف ارزی این قابلیت را دارد که بخشی از مازاد عرضه ارز در زمان وفور منابع را در بازار رسمی به واردکنندگانی که متقاضی ارز در زمان انباشت تقاضا هستند، منتقل کند و نیاز به خرید ارز از بازار غیررسمی و نوسان در نرخ آن بازار را مرتفع سازد. در این سازکار، واردکننده بهای ارز را به نرخ مشخص شده در زمان انعقاد قرارداد (چند ماه پیش از زمان انباشت تقاضا) به صادرکننده پرداخت می‌کند و صادرکننده نیز ارز مورد معامله را در زمان مورد نیاز واردکننده به او تحویل می‌دهد.

اجرای این سازکار می‌تواند علاوه بر کاهش انباشت تقاضا در زمان‌های فزونی عرضه بر تقاضا در بازار ارز، اطمینان واردکنندگان نسبت به خرید ارز به نرخ مناسب را افزایش دهد و با جلوگیری از سرریز نیاز‌های ارزی وارداتی به بازار غیررسمی، زمینه را برای ثبات نسبی و جلوگیری از تلاطم در بازار ارز فراهم سازد؛ بنابراین انتظار می‌رود بانک مرکزی با استفاده از ظرفیت مرکز مبادله ارز و طلای ایران، به طراحی و توسعه قرارداد‌های سلف ارزی پرداخته و از این ابزار در راستای مدیریت بهتر نوسان‌های بازار ارز در مقاطع مختلف زمانی استفاده نماید.

پی‌نوشت:

[۱]معاملات سلف در بازار سرمایه و محدودیت‌های آن از منظر فقه و حقوق، رضا فطین آذر، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، خرداد ۱۴۰۲

[۲]شبکه اطلاع رسانی طلا، سکه و ارز B۲n.ir/w۷۸۷۸۴

منبع: مسیر اقتصاد

برچسب ها :

این مطلب بدون برچسب می باشد.